Αυτοπαραγωγή σε Οικιακά κτίρια
To Net-Billing (ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός με αποζημίωση της εγχυθείσας ενέργειας) είναι το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αυτοκατανάλωση ενέργειας. To Net-Billing παρέχει στους οικιακούς καταναλωτές τη δυνατότητα αυτοκατανάλωσης της ενέργειας που παράγεται από το φωτοβολταϊκό σύστημα σε πραγματικό χρόνο και την πώληση της πλεονάζουσας ενέργειας. Το ανώτατο όριο ισχύος του φωτοβολταϊκού συστήματος για μονοφασικές παροχές είναι 5kW και για τριφασικές παροχές είναι 10,8kW.
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα Net-Billing είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο και τις χρονικές στιγμές που η παραγόμενη ενέργεια δεν επαρκεί για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες του αυτοκαταναλωτή, απορροφάται ενέργεια από το δίκτυο και ο αυτοκαταναλωτής χρεώνεται με την αντίστοιχη τιμή ενέργειας εκείνης της χρονικής περιόδου. Για την πώληση της περίσσειας ενέργειας οι οικιακοί αυτοκαταναλωτές μπορούν να εκπροσωπούνται από το Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) και αποζημιώνονται ανάλογα με την εγχεόμενη ενέργεια στο δίκτυο βάσει της τιμής εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες έγχυσης στο δίκτυο. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα μετρητικά δεδομένα που έλαβε από το Διαχειριστή, ο ΔΑΠΕΕΠ υπολογίζει ανά Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων την χρηματική αξία της εγχυθείσας ενέργειας από το φωτοβολταϊκό σταθμό με βάση τα έσοδα από τη συμμετοχή στην αγορά. Ο ΔΑΠΕΕΠ σε μηνιαία βάση καταβάλλει στον προμηθευτή, τη χρηματική αξία της συνολικής εγχυθείσας ενέργειας, αθροισμένη στο επίπεδο του μήνα και ο προμηθευτής εκδίδει προς τον αυτοκαταναλωτή εκκαθαριστικούς λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, ο αυτοκαταναλωτής έχει τη δυνατότητα να συνάπτει διμερή συμβόλαια για την πώληση της πλεονάζουσας (ΡΡΑ). Για σταθμούς που εγκαθίστανται στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά η πλεονάζουσα ενέργεια αποζημιώνεται είτε με την Ειδική Τιμή Αγοράς (Ε.Τ.Α.) φωτοβολταϊκών συστημάτων που δημοσιεύεται από το ΔΑΠΕΕΠ, είτε στη βάση λειτουργικής ενίσχυσης.
Δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων Net-Billing έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν την κυριότητα του χώρου και διαθέτουν ενεργή μόνιμη παροχή ρεύματος. Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκατασταθούν επί κτιρίου, επί εδάφους ή άλλης δομικής κατασκευής με την προϋπόθεση ότι βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο με την εγκατάσταση κατανάλωσης ή βρίσκονται σε άλλο χώρο, αλλά συνδέονται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης με την εξυπηρετούμενη ηλεκτρική εγκατάσταση.
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα Net-Billing μπορούν να συνδυαστούν με σύστημα αποθήκευσης, προσφέροντας μεγιστοποίηση της αυτοκατανάλωσης και μικρότερη εξάρτηση από τις αυξομειώσεις του κόστους ενέργειας, διατηρώντας τη δυνατότητα πώλησης της πλεονάζουσας ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, χρονικές στιγμές κατά τις οποίες η παραγόμενη ενέργεια είναι μεγαλύτερη από την καταναλισκόμενη, το πλεόνασμα της ενέργειας αποθηκεύεται στις μπαταρίες. Όταν η παραγόμενη ενέργεια είναι μικρότερη από την ενέργεια που απαιτείται για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της οικίας ή είναι μηδενική, τότε η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών πραγματοποιείται κατά προτεραιότητα μέσω της αποθηκευμένης ενέργειας.
Πλεονεκτήματα Net-Billing
- Άμεση απόσβεση επένδυσης
- Μείωση κόστους ενέργειας
- Παραγωγή πράσινης ενέργειας και μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
- Προστασία από τις αυξομειώσεις της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας
- Η αποζημίωση δεν υπόκειται σε φορολογία
Διαφορές Net-Metering και Net-Billing
- Η πλεονάζουσα (εγχεόμενη ενέργεια στο δίκτυο) στο Net-Metering συμψηφίζεται με την ενέργεια που ο αυτοκαταναλωτής απορροφάει από το δίκτυο, ενώ στο Net-Billing ο αυτοκαταναλωτής αποζημιώνεται στην τιμή εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες που θα εγχέεται στο Δίκτυο.
- Στο Net-Metering μπορούν να ενταχθούν μόνο οι αγρότες που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων και έχουν παροχές αγροτικής χρήσης, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β΄ βαθμού που συνιστούν φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και τα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ, το Net-Billing αφορά κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο.
- Διαφορετικό τρόπο τιμολόγησης.
- Η Σύμβαση Σύνδεσης με το Διαχειριστή του Δικτύου για φωτοβολταϊκά συστήματα Net-Billing έχει ισχύ 20 έτη, ενώ, για συστήματα net-metering η ισχύς της σύμβασης είναι 25 έτη.
- Στο Net-Billing επιτρέπεται η αυτοκατανάλωση από κοινού σε πολυκατοικίες (συλλογική αυτοκατανάλωση).
- Στο Net-Billing δίνεται η δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος σε δευτερεύουσα κατοικία και ταυτοχρονισμός της ενέργειας από μία ή παραπάνω εγκαταστάσεις κατανάλωσης (π.χ. κύρια κατοικία ή γραφείο) που δεν βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο και δε συνδέονται με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης (virtual Net-Billing). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι όλες οι παροχές να ανήκουν στο ίδιο ΑΦΜ.
Ο εξοπλισμός που απαιτείται για την εγκατάσταση ενός συστήματος Net-Billing είναι ίδιος με εκείνο του Net-Metering.
Αποσβέσεις - Αποδόσεις
Παράδειγμα απόσβεσης συστήματος Net-Billing με πώληση της εγχεόμενης ενέργειας. Τα νούμερα που ακολουθούν είναι ενδεικτικά και η τιμή της ενέργειας έχει καθοριστεί σύμφωνα με τη τιμή εκκαθάρισης του εκάστοτε μήνα από τον Ιούλιο 2023 μέχρι τον Ιούνιο 2024 βάσει του ΕΝΕΧ.
ο Virtual Net-Βilling (εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός) παρέχει στον καταναλωτή τη δυνατότητα να βρίσκεται ο φωτοβολταϊκός σταθμός παραγωγής σε διαφορετική περιοχή με τις εγκαταστάσεις κατανάλωσης, με την προϋπόθεση ότι όλες οι παροχές αφορούν ένα φυσικό πρόσωπο (ίδιο ΑΦΜ). Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε περιφέρεια της χώρας, ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό, με την προϋπόθεση ότι τόσο ο σταθμός παραγωγής, όσο και οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης βρίσκονται στο ίδιο ηλεκτρικό σύστημα ήτοι στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά στο αντίστοιχο ηλεκτρικό σύστημα. Οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό δε συνδέονται ηλεκτρικά με την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση του σταθμού παραγωγής ακόμη και αν βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο. Η παραγόμενη ενέργεια του φωτοβολταϊκού σταθμού διοχετεύεται στο δίκτυο και συμψηφίζεται σε πραγματικό χρόνο με την κατανάλωση στις εγκαταστάσεις του χρήστη με τη χρήση έξυπνων μετρητών συγκρίνοντας τις καταναλώσεις της εγκατάστασης και τη παραγωγή του φωτοβολταϊκού σταθμού σε 15λεπτα δεδομένα.
Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα σε αυτοκαταναλωτές να ενεργούν από κοινού σε μία πολυκατοικία (Συλλογική Αυτοκατανάλωση) αρκεί να υπάρχουν τουλάχιστον δύο παροχές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο και επιθυμούν να συμμετέχουν από κοινού στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της παραγόμενης ενέργειας, με την επιφύλαξη των εν ισχύ τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Επίσης, στο σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων. Ο φωτοβολταϊκός σταθμός μπορεί να ανήκει στην κυριότητά των αυτοκαταναλωτών που ενεργούν από κοινού ή σε τρίτο πρόσωπο ή να αποτελεί αντικείμενο διαχείρισης μέσω τρίτου προσώπου, εάν το τρίτο πρόσωπο παραμένει υπό τις εντολές των αυτοκαταναλωτών. Ο φωτοβολταϊκός σταθμός συνδέεται στο Δίκτυο ή στο Σύστημα μέσω νέας παροχής κατανάλωσης και εφαρμόζεται αναλογικά η διαδικασία του virtual Net-Billing.
Η ραγδαία ανάπτυξη των Α.Π.Ε. και ιδιαίτερα των φωτοβολταϊκών συστημάτων έχει οδηγήσει στον κορεσμό των δικτυών, καθώς σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους η παραγόμενη ενέργεια υπερβαίνει τις ενεργειακές ανάγκες των καταναλωτών και τα δίκτυα αδυνατούν να ανταπεξέλθουν. Τα συστήματα Zero Feed-In αποτελούν τη λύση στο πρόβλημα των κορεσμένων δικτύων και δίνουν τη δυνατότητα παραγωγής ενέργειας η οποία διατίθεται αποκλειστικά στις καταναλώσεις της εγκατάστασης του αυτοκαταναλωτή, χωρίς να εγχέεται καθόλου ενέργεια στο δίκτυο. Επομένως, ένα φωτοβολταϊκό σύστημα με Zero Feed-In καθιστά δυνατή τη σύνδεση του σταθμού παραγωγής σε κορεσμένο δίκτυο, αρκεί ο κορεσμός να οφείλεται στην υπέρβαση της ονομαστικής ισχύος των στοιχείων του Δικτύου ή στην υπέρβαση των επιθυμητών ορίων της τάσης σε κόμβους του Δικτύου.
Ο εξοπλισμός ενός συστήματος αυτοκατανάλωσης με Zero Feed-In είναι ίδιος με τον εξοπλισμό ενός συστήματος Net-Billing και Net-Metering, με τη μόνη διαφορά ότι απαιτείται η προσθήκη ενός αναλυτή ενέργειας, ο οποίος αποτρέπει την έγχυση ενέργειας στο δίκτυο.
Αποσβέσεις - Αποδόσεις
Παράδειγμα απόσβεσης συστήματος Zero Feed-In
Το Net-Metering (αυτοπαραγωγή με ενεργειακό συμψηφισμό) δίνει τη δυνατότητα κατανάλωσης της παραγόμενης ενέργειας σε πραγματικό χρόνο και η πλεονάζουσα ενέργεια εγχέεται στο δίκτυο, όπου «αποθηκεύεται εικονικά». Πιο αναλυτικά, η παραγόμενη ενέργεια συμψηφίζεται με την ενέργεια που καταναλώνεται και εάν προκύψει ότι η παραγόμενη είναι μεγαλύτερη από την καταναλισκόμενη, η πλεονάζουσα ενέργεια μεταφέρεται στον επόμενο εκκαθαριστικό λογαριασμό. Εάν η καταναλισκόμενη ενέργεια είναι μεγαλύτερη από την παραγόμενη ενέργεια, ο αυτοκαταναλωτής αποδίδει στον προμηθευτή το κόστος της ενέργειας που προκύπτει από την αφαίρεση της απορριφθείσας από την εγχυθείσα ενέργειας στο δίκτυο. Η μεταφορά τυχόν πλεονάζουσας εγχυθείσας ενέργειας από παρελθούσες περιόδους καταμέτρησης συνεχίζεται μέχρι τον πρώτο εκκαθαριστικό λογαριασμό που εκδίδεται με την παρέλευση 3 ετών από την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού παραγωγής και η διαδικασία επαναλαμβάνεται ανά 3 έτη μέχρι τη λύση ή τη λήξη της Σύμβασης Ενεργειακού Συμψηφισμού.
Ο φωτοβολταϊκός σταθμός Νet-Metering μπορεί να εγκατασταθεί είτε στον ίδιο χώρο είτε σε όμορο χώρο με την εγκατάσταση κατανάλωσης είτε σε απομακρυσμένο χώρο της ηλεκτρικής εγκατάστασης, αρκεί να συνδέεται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης, η οποία θα αποτελεί μέρος της εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης. Ο σταθμός παραγωγής συνδέεται στο Δίκτυο μέσω της παροχής κατανάλωσης και μπορεί να εγκατασταθεί επί κτιρίου, επί εδάφους ή άλλης δομικής κατασκευής.
Δικαίωμα εγκατάστασης ενός φωτοβολταϊκού συστήματος Net-Metering έχουν:
- Καταναλωτές που έχουν λάβει ήδη σύμβαση σύνδεσης Net-Metering με το ΔΕΔΔΗΕ και δεν έχει λήξει η σύμβαση τους, δηλαδή δεν έχει παρέλθει ένας χρόνος από την ημερομηνία έκδοσης της σύμβασης σύνδεσης.
- Πολίτες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και νοικοκυριών που πλήττονται από την ενεργειακή ένδεια, σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/89335/5599/27.9.2021 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β΄ 4447), όπως εκάστοτε ισχύει.
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα Net-Metering μπορούν να συνδυαστούν με σύστημα αποθήκευσης, προσφέροντας μεγιστοποίηση της αυτοκατανάλωσης και μικρότερη εξάρτηση από τις αυξομειώσεις του κόστους ενέργειας, μειώνοντας το κόστος των ρυθμιζόμενων χρεώσεων. Πιο συγκεκριμένα, χρονικές στιγμές κατά τις οποίες η παραγόμενη ενέργεια είναι μεγαλύτερη από την καταναλισκόμενη, το πλεόνασμα της ενέργειας αποθηκεύεται στις μπαταρίες. Όταν η παραγόμενη ενέργεια είναι μικρότερη από την ενέργεια που απαιτείται για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της οικίας ή είναι μηδενική, η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών πραγματοποιείται κατά προτεραιότητα μέσω της ενέργειας που έχει αποθηκευτεί στις μπαταρίες.
Παράδειγμα απόσβεσης οικιακής εγκατάστασης Net-Metering ισχύος 10kW
